THEATER

Don’t just think outside the box

question the box. 

Wisselgeld

Mensen zeggen: Laten we een eerlijk gesprek aangaan. Wat ze bedoelen is: Wees assertief, maar niet te.

Mensen zeggen: Zeg wat er is. Wat ze bedoelen is: Maar laat het niet over mij gaan of als het dan echt moet dan wel op een enigszins positieve, lieve, niet beschuldigende manier.

Mensen zeggen: Ga de dialoog met mij aan. Wat ze bedoelen is: Maar laat mij de held van het gesprek zijn. Laat mij het eerst, laatst en het langst aan het woord. Laat mij denken dat ik het snap en dat ik jou geen pijn doe. Laat mij weten dat ik een van de goede en nog steeds relevant ben.

Mensen zeggen: Laten we een eerlijk gesprek aangaan. Dat is belangrijk. Als we de dialoog niet meer aangaan zijn we verloren.

 

Hoe kun je mensen met privileges wijzen op ongelijkheid in de samenleving, en hen  uitnodigen om gezamenlijk de maatschappij inclusiever te maken?

Crystal Hassell doet dit met haar voorstellingen, en heeft daarvoor Wisselgeld betaald. In deze lecture performance onderzoekt zij wat er gebeurt als zij dat wisselgeld heel expliciet maakt. En ook, wat gebeurt er als zij geen of minder wisselgeld betaalt?

PRAKTISCH:

In totaal duurt de lecture performance een uur.  

Deze lecture performance kan zowel in het theater, in een boardroom als in een collegezaal gegeven worden.
Er is 3 x 2 meter aan ruimte nodig. 

De lecture performance kan als een eenmalig event geboekt worden of het kan de start zijn van een verandertraject.

Wat mensen zeggen over ‘Wisselgeld’:  

Vanaf de eerste minuut van Crystal haar performance Wisselgeld voelde ik: let op, wees scherp; het is nu menens.

Ik heb Alleen Maar Goedbedoelde Mensen ook gezien en voelde bij mezelf schaamte over voorrechten die je hebt op basis van kleur en waar toevallig je wieg heeft gestaan. Het leverde confronterende maar verrijkende gesprekken op met medemensen in de zaal.

Bij Wisselgeld is er geen ontsnappen aan; in schaamte wegkijken voldoet niet. Ik voelde vanuit mijn tenen dat ik in beweging moest komen, dingen in gang moest gaan zetten in mijn eigen omgeving. Een steunende medestander worden van mensen in mijn omgeving die racisme en discriminatie meemaken.

Als mens en als vertrouwenspersoon kan ik daar gelukkig ook concreet werk van maken. Ik heb veel geleerd van Crystal en neem dat mee in mijn dagelijkse werk.” 

Anne-Marie Nannen

Projectleider energie en vertrouwenspersoon

Ergens halverwege de voorstelling vraagt Crystal aan de vrijwel helemaal witte zaal: “denk je dat dit voor mij niet spannend is?” en realiseer je je opnieuw dat je jezelf als uitgangspunt hebt genomen. Crystal drukt waar het pijn doet, deelt haar kennis rijkelijk en laat in openhartige stukken zien hoe de samenleving niet inclusief is en hoe haar dat persoonlijk raakt. Stof tot nadenken gegarandeerd.” 

Marcel Bolech

Social worker , Stichting GOUD

“Veel bewondering voor deze kunstvorm, de lecture performance van Crystal Hassell. Het was persoonlijk, humoristisch en soms een tikkeltje ongemakkelijk voor mij als hokje “hoogopgeleide jonge witte vrouw”. Precies de hoeveelheid schuring om op constructieve manier met stof tot nadenken naar huis te gaan. 

Vita Verwaaijen

Projectcoördinator in de klimaatsector

‘Ik werd er stil van’ is denk ik de beste beschrijving van wat de lecture performance Wisselgeld van Crystal Hassell met me deed. De aaneenschakeling van in detail beschreven situaties waar een persoon van kleur (in de culturele sector) dagelijks mee geconfronteerd wordt stroomde over me heen. Beeldend en to-the-point. 

Pauline van Tuyll

Filmmaker

“Met Wisselgeld maakt Crystal Hassell een uitgesproken vervolg op Alleen maar goedbedoeldende mensen. Harde ervaringen worden afgewisseld met een liefdevolle uitreiking naar de ander, theorie en anekdotes wisselen elkaar af. Crystal stelt zich kwetsbaar én moedig op in deze nieuwe lecture performance. Ze zet de zaal aan het denken over de eigen werkpraktijken en vooral: over je individuele rol en verantwoordelijkheid daarin. Aanrader!” 

Noortje Kessels

Programmamaker Wintertuin en geestelijk verzorger in opleiding

“Voor mij (vrouw van kleur) was Wisselgeld weer één en al herkenbaarheid. Het is zo bijzonder en krachtig hoe Crystal deze gevoelige ervaringen weet te verwoorden, en het kan combineren met wetenschappelijke achtergronden. Hierdoor leer ik hoe ik dingen die ik meemaak en ervaar zelf ook beter onder woorden kan brengen.

Ik ben heel blij en dankbaar dat ik Crystal heb leren kennen!”
Angie Leysner

Vrijwilliger

“Net als Alleen Maar Goedbedoelende Mensen’ is Wisselgeld een mooie, openhartige, persoonlijke, ernstige maar ook grappige en gebalanceerde monoloog. Ik wou dat ik mijn aantekeningenschrift had meegenomen om de drie, vier wijsheden die het stuk lardeerden, op te schrijven om vaker te herlezen. Nu zit er niets anders op dan Wisselgeld nog eens te gaan kijken. En ik ken nog wel een paar onbewust-geprivilegieerden die ik mee zou willen nemen. 

Joël Labadie

Tekstschrijver/ redacteur

Wisselgeld is een indringende lecture performance over de prijs die mensen van kleur betalen in hun interacties met witte mensen. Ogenschijnlijk kalm deelt Crystal toegankelijk en op het eerste gezicht alledaagse persoonlijke ervaringen. Als witte luisteraar kom je er snel achter dat de ervaringen die Crystal beschrijft niet over jou gaan. Het ondergaan ervan althans niet – het bijdragen aan het ervarene wellicht wel. Dit maakt de voorstelling confronterend en ongemakkelijk en zo ontzettend belangrijk om te zien. Wisselgeld zet aan tot reflectie over hoe we als witte mensen met mensen omgaan, over wat we (denken) daarmee te bereiken en over de effecten die we daadwerkelijk met ons gedrag sorteren -bij de ontvangers aan de andere kant. 

Vera & Machteld Nuiver

Projectleider inclusie en trainer wit privilege

Op haarscherpe, persoonlijke én liefdevolle wijze fileert Crystal in Wisselgeld het hedendaagse diversiteits- en racismedebat: van micro-agressies tot schijnheilige bondgenoten – geen onderwerp blijft onderbelicht. Als je de zaal uitloopt kun je dan ook niet anders dan in actie komen en je actief in te zetten voor deze zaak: stilzwijgen en wegkijken is geen optie meer.

Linda Kokke

Medewerker Fondsenwerving & Innovatie, D.N.O.

In Wisselgeld neemt Crystal de toeschouwer mee in haar ervaring met alledaags racisme. De toon is kritisch alsook kwetsbaar. De lecture performance werkt confronterend, maar niet verlammend. Integendeel, de talloze voorbeelden in Wisselgeld sporen aan, om het (de volgende keer) beter te doen.

Felice Tauer

Beeldend therapeut

“De mooie DEI lecture performance door Crystal Hassell is realistisch, schurend en confronterend. Met humor neemt ze je mee in de verschillende facetten van Inclusie en Diversiteit die je tegenkomt in de werkomgeving maar ook in de privé omgeving. Een aanrader om te zien want je gaat met food for thought naar huis.

Marichelle Romney

Programma adviseur Vitaliteit, Inclusie & Diversiteit, Gemeente Amsterdam

Rauw en direct gaat Wisselgeld verder waar Alleen maar goedbedoelende mensen stopte. Crystal nam me weer mee door een reeks situaties, waarvan het meest pijnlijke aspect misschien wel is dat ze uit haar leven gegrepen zijn. Herkenbaar voor de een, confronterend voor de ander. En met een uitgestoken hand naar iedereen: dit is niet oké en ook jij kan hier iets aan doen. Een indrukwekkende performance die me ontroerde en stevig binnenkwam.

Gert Bosgra

Onderwijsontwerper, Studio 20

“De lecture performance Wisselgeld van Crystal is een indringende, tot nadenken stemmende en ontwapenende reflectie op en analyse van allerlei vormen van privileges; grof en subtiel, structureel en alledaags. 

Met haar eigen ervaringen als uitgangspunt en haar studie achtergrond neemt ze je mee naar de onzichtbare kracht en macht van voorrechten en de urgente noodzaak van verandering op het gebied van gelijkwaardigheid en inclusie. Zij stelt zich kwetsbaar op en gebruikt humor maar tegelijkterijd blijft ze krachtig en vastberaden en daagt ze je stevig uit om te reflecteren op je eigen gedrag, denkpatronen
en privileges.

Veel respect voor haar passie en werk.

Nikos Batsios

Docent Engels

Mijn opdrachtgevers.